Tính lực xiết bu lông chuẩn xác có ý nghĩa rất lớn tới chất lượng mối ghép nói chung và chất lượng làm việc của bu lông nói riêng.

Lực xiết bu lông nói lên chất lượng làm việc của chi tiết lắp xiết trong vai trò cố định chắc chắn mối ghép đảm bảo mọi hoạt động diễn ra bình thường và an toàn. Nếu lực xiết bị xác định không chuẩn sẽ làm dẫn tới hỏng bu lông hoặc đai ốc và nó cũng là nguyên nhân gây nên sự xuống cấp, giảm chất lượng các điểm tiếp nối, gắn kết, kết cấu máy.

Các yếu tố ảnh hưởng tới sự chuẩn xác của lực xiết bu lông

Bu lông tồn tại ở chủng loại và với mỗi một loại bu lông sẽ tương ứng với lực xiết tiêu chuẩn. Giá trị lực vặn dành cho bu lông được quy định chung theo tiêu chuẩn quốc tế.

Có 2 yếu tố chính ảnh hưởng tới sự chính xác của lực xiết bu lông đó là:

• Đường kính bu lông
• Cấp độ bền bu lông

Lực xiết tăng tịnh tiến theo cấp độ bền của bu lông. Bu có cấp độ bền càng cao thì phải sử dụng lực xiết càng lớn.

Các bước xác định lực xiết bu lông chuẩn xác

Xác định cỡ bu lông 

Xác định cỡ bu lông theo cách công thức:

s = 1.5 * d.

Trong đó: 

• d: đường kính của bulong
• s: size bulong ( kích thước ecu vặn vào bulong )

Lưu ý: thông công thức tính các định cỡ bu lông ra kết quả không chẵn có thể làm tròn. Ví dụ: M5 x 1.5 = 7.5mm, có thể làm tròn lên là 8mm. Và một điểm lưu ý nữa là công thức này không sử dụng để tính toán cỡ của bu lông lục giác chìm đầu bằng. 

Khi mua công cụ xiết bu lông là Cờ lê lực, phải cung cấp chính xác kích cỡ bulong. Không ít khách hàng nghĩ rằng bu long M24 có nghĩa là kích thước 24mm, dẫn tới nhầm dụng cụ.

• Bulong m16 sẽ đi với ecu size 24mm
• Bulong m24 sẽ đi với ecu size 36mm

Xác định lực xiết bu lông

Lực xiết bu lông được xác định dựa trên các thông số kích cỡ, cấp độ bền. Cụ thể, lực xiết bu long tiêu chuẩn của bulong m24, đai ốc 36mm, độ cấp bền 8.8 là 691 N.m

Trên thực tế, tính lực xiết bu lông đã được người ta tiến hành tìm ra kết quả. Giá trị lực xiết bu lông có có sẵn ở bảng tiêu chuẩn sau:

Tuy nhiên lực xiết này chỉ áp dụng với loại bu lông mới, không áp dụng đối với bu lông đã qua sử dụng và bu lông đã qua xử lý nhiệt luyện. 

Sau khi đã xác định được lực xoắn bu lông tiêu chuẩn, ta dễ dàng lựa chọn loại Cờ lên cân lực phù hợp để tiến hành lắp xiết. 

Những thông tin về cách tính lực xiết bu lông trên do Smart Việt Nam cung cấp với hy vọng bạn đọc có được kiến thức tổng quan hơn về bu lông, đai ốc để đưa ra sự lựa chọn chi tiết lắp xiết và các công cụ hỗ trợ phù hợp nhất.

*Tài liệu tham khảo: Thông số kỹ thuật về lực xoắn (momen xoắn) của bu lông