Bộ Khoa học và Công nghệ soạn thảo và ban hành Quyết định về việc công bố tiêu chuẩn quốc gia đối với chi tiết lắp xiết. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đã kỹ và có hiệu lực chính thức từ ngày 20/10/2015.

Quyết định về việc công bố tiêu chuẩn quốc gia đối với chi tiết lắp xiết gồm 10 tiêu chuẩn. Nội dung cơ bản về 10 tiêu chuẩn đó được công bố bằng văn bản sau đây:

Mỗi tiêu chuẩn quốc gia TCVN hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn ISO. Ta đi vào tìm hiểu chi tiết nội dung tiêu chuẩn 1:

TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 10864 : 2015

ISO 888 : 2012

CHI TIẾT LẮP XIẾT – BULÔNG, VÍT VÀ VÍT CẤY – CHIỀU DÀI DANH NGHĨA VÀ CHIỀU DÀI CẮT REN

Fasteners – Bolts, screws and studs – Nominal lengths and thread lengths

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này qui định chiều dài và chiều dài ren cho các bulông, vít và vít cấy dùng trong các tiêu chuẩn sản phẩm thích hợp và các tài liệu có liên quan khác, ví dụ, cho các chi tiết trên bản vẽ.

Tiêu chuẩn này áp dụng cho các bulông, vít và vít cấy có ren ISO hệ met theo TCVN 2246-1 (ISO 68-1).

2. Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau rất cần thiết cho việc áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất, bao gồm cả các sửa đổi, bổ sung (nếu có).

TCVN 2246-1 (ISO 68-1), Ren ISO thông dụng – Profin gốc – Phần 1: Ren hệ mét;

ISO 225, Fasteners – Bolts, screws, studs and nuts – Symbols and descriptions of dimensions (Chi tiết kẹp chặt – Bulông, vít, vít cấy và đai ốc – Ký hiệu và mô tả các kích thước);

ISO 4753, Fasteners – Ends of parts with external ISO metric thread (Chi tiết kẹp chặt – Các đầu mút của các phần có ren ngoài ISO hệ met);

ISO 4759-1, Tolerances for fasteners – Part 1: Bolts, screws, studs and nuts – Product grades A, B and C (Dung sai của các chi tiết kẹp chặt – Phần 1: Bulông, vít, vít cấy và đai ốc – Sản phẩm cấp A, cấp B và cấp C).

3. Ký hiệu

4. Vị trí của các chiều dài và chiều dài ren

4.1. Qui định chung

Chiều dài danh nghĩa, l và chiều dài ren, b, các kích thước đặc trưng đối với các bulông, vít và vít cấy được qui định trong ISO 225.

Các điểm ở mũi bulông và vít thường được bao gồm trong chiều dài và chiều dài ren, ngoại trừ đầu có phần dẫn hướng; chúng được qui định trong ISO 4753.

4.2. Bulông và vít

Đối với các bulông và vít có bề mặt tựa hiệu dụng vuông góc với đường trục, chiều dài phải được xác định từ bề mặt tựa tới đầu mút của bulông hoặc vít; xem Hình 1.

Đối với các bulông và vít đầu chìm phẳng, chiều dài phải được xác định từ mép trên cùng của đầu tới đầu mút của bulông hoặc vít; xem Hình 2.

Đối với các bulông và vít đầu nửa chìm, chiều dài phải được xác định từ chỗ giao nhau theo lý thuyết của bề mặt đỉnh của đầu với đường kính đầu đến đầu mút của bulông hoặc vít; xem Hình 3.

Đối với các bề mặt tựa lõm, bề mặt tựa có hình rãnh khía và các bề mặt tương tự, chiều dài phải được xác định từ mặt phẳng tựa hiệu dụng của bề mặt tựa tới đầu mút của bulông hoặc vít; xem các Hình 4 và 5.

4.3. Vít không đầu và vít không đầu chìm

Đối với các vít không đầu và vít không đầu chìm, chiều dài phải được xác định từ một đầu mút cực hạn này tới đầu mút cực hạn kia, xem các Hình 6 và 7.

4.4. Vít cấy và các chi tiết kẹp chặt tương tự

Đối với các vít cấy có ren từng phần (vít cấy có hai đầu mút có ren), chiều dài phải được xác định từ đoạn vát mép cắt ren tại đầu mút vặn vào kim loại tới đầu mút của vít cấy được lắp với đai ốc; xem Hình 8.

CHÚ THÍCH: Chiều dài cắt ren của đầu mút vít cấy vặn vào kim loại, b_m, theo ISO 225 không thuộc phạm vi của tiêu chuẩn này.

Đối với các chốt nối (vít cấy có hai đầu ren, một đầu ren phải và một đầu ren trái / vít cấy kéo căng), các vít cấy có ren từng phần (vít cấy chỉ có ren ở một đầu mút), các vít cấy có ren trên toàn bộ vít và các mũi vít (vát cạnh hoặc phẳng) và các thanh có ren trên toàn chiều dài thì chiều dài phải được xác định từ một đầu mút cực hạn này tới đầu mút cực hạn kia; xem các Hình 9 đến 12.

5. Kích thước chiều dài

Các kích thước chiều dài được quy định trong Bảng 1.

6. Kích thước chiều dài cắt ren

Trừ khi có qui định khác trong tiêu chuẩn của sản phẩm, các kích thước chiều dài cắt ren, b (xem Bảng 2) phải được tính toán như sau:

– Đối với l ≤ 125 mm: b = 2d + 6 mm;

– Đối với 125 mm <>l ≤ 200 mm: b = 2d + 12 mm;

– Đối với l > 200 mm: b = 2d + 25 mm.

Khi tính toán cho các bu lông ngắn hơn do có một phần thân (phần không có ren) có chiều dài ≤ 0,5d thì bulông nên được cắt ren toàn bộ.

Các dung sai của chiều dài cắt ren được qui định trong ISO 4759-1 như sau:

a) Đối với các bulông và vít có các đầu dẫn động (ví dụ đầu sáu cạnh, đầu sáu cạnh có bích, đầu có lỗ sáu cạnh, đầu trụ có gờ sáu cạnh, cổ vuông đầu bán nguyệt, bulông đầu chìm sáu cạnh hoặc gờ sáu cạnh và các bulông tương tự được qui định trong ISO 225), các dung sai được biểu thị dưới dạng l_g và l_s, và được qui định trong các tiêu chuẩn sản phẩm theo các giá trị sau.

– l_g,max = l_nom – b

– l_s,min = l_g,max – 5b

b) Đối với các vít chẻ hoặc vít có rãnh và các vít tương tự (ví dụ đầu côn, đầu dạng ống, đầu chìm được qui định trong ISO 255) và các vít cấy, dung sai đối với b là .

Bài viết tham khảo: 

Tiêu chuẩn thí nghiệm bu lông đai ốc theo Quyết định số 844/QĐ – KHKT

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 1905 – 76 về đai ốc 6 cạnh tinh